از جمله آنها سید سربخش، مقبره شاه احمد قاسم، بقعه خدیجه خاتون، امامزاده ابراهیم و ابواحمد محمد بن حنفیه است.[۴۶] همچنین کتاب تاریخ قم، در این دوره ترجمه شده است.[۴۷] دوره صفویه
در شهر قم جاذبههای طبیعی و تاریخی فراوانی وجود دارد که ممکن است افراد بسیاری از آن بیاطلاع باشند و بیشتر قم را بهعنوان شهری مذهبی و کویری بشناسند؛ اما جالب است بدانید در اطراف این شهر دیدنیهای بیشماری وجود دارد که میتوانند مقصدی عالی برای روزهای تعطیل و گردش آخر هفته باشند.
منطقه شکار ممنوع کهک یکی از مناطق بکر طبیعی و خوش آبوهوا در نزدیکیهای قم است که در مجاورت پناهگاه حیات وحش جاسب قرار دارد و بهنوعی ناحیه حمایتی این پناهگاه محسوب میشود.
امام خمینی (ره) قبلاً به اتفاق همسر و پنج فرزندش در خانه کوچکی، واقع در خیابان باریک و ناهمواری زندگی میکرد که از وسط آن جوی آبی می گذشت.
جامعة المصطفی العالمیه؛ نهادی علمی و بینالمللی با هویت حوزوی است که با هدف گسترش علوم اسلامی و تربیت طلاب غیرایرانی تشکیل شده است.
تالاب بهشت معصومه از جمله مقاصد پرنده نگری ایران و قم محسوب میشود. هرساله و بهویژه در فصل زمستان، این تالاب میزبان انواع پرندگان مهاجر همچون مرغابی، غاز، انواع آبچیلکها، کاکایی، حواصیل، خروس کلی است.
مقدسی، احسن التقاسیم فی معرفة الاقالیم، قاهره، مکتبة مبولی، ۱۴۱۱ق.
مسجد امام حسن مجتبی، این مسجد در مسیر جاده قدیم تهران به قم است که بانی آن یدالله رجبیان است، قدمت آن به سال ۱۳۸۱ق میرسد، مشهور است، بنا به درخواست امام زمان(عج) این مسجد ساخته شده است.[۸۳]
«بیانات در اجتماع بزرگ مردم قم»، وبگاه دفتر حفظ و نشر آثار آیت الله خامنهای.
مؤسسة آل البيت عليهم السلام لإحياء التراث ـ قم، ج۴،ص۳۳۱. ↑ ابن اثیر، الکامل، ۱۳۸۵ق، ج۸، ص۱۹. ↑ مدرسی طباطبایی، قمنامه، ۱۳۶۴ش، ص۱۴. ↑ مدرسی طباطبایی، قمنامه، ۱۳۶۴ش، ص۳۴-۳۷. کاوسی، معماری امامزادگان قم در قرن هشتم، ۱۳۸۴ش، ص۹۹-۱۰۱. ↑ مدرسی طباطبایی، قمنامه، ۱۳۶۴ش، ص۳۴. ↑ حموی، معجم البلدان، ۱۹۹۵م، ج۴، ص۳۹۸. ↑ تاریخ قم، ص۲۸۴-۲۹۰. ↑ قمی، تاریخ قم، ص۲۴۶. ↑ شعبانی، ص۱۳۶. ↑ حموی، معجم البلدان، ۱۹۹۵م، ج۴، ص۳۹۷-۳۹۸. ↑ حموی، معجم البلدان، ??? ۱۹۹۵م، ج۴، ص۳۹۷-۳۹۸. ↑ مقدسی، احسن التقاسیم، ۱۴۱۱ق، ص۳۹۸. ↑ مقدسی، احسن التقاسیم، ۱۴۱۱ق، ص۳۹۵. ↑ سمعانی، الانساب، ۱۳۸۲ق، ج۱۰، ص۴۸۵. ↑ اصطخری، مسالک الممالک، ۲۰۰۴م، ص۲۰۱. ↑ حدود العالم، ۱۴۲۳ق، ص۱۵۲. ↑ سمعانی، الانساب، ۱۳۸۲ق، ج۱۰، ص۴۸۵؛ قمی، تاریخ قم، ص۲۷۸؛ مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۵۷، ص۲۲۰. ↑ رجوع کنید: قمی، تاریخ قم، ۱۳۶۱ش، ص۲۰۸ ↑ مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۵۷، ص۲۱۹. ↑ مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۵۷، ص۲۱۹. ↑ قمی، تاریخ قم، ص۲۱۵. ↑ نجاشى، رجال نجاشی، ۱۳۶۵ش، ص۱۶. ↑ ناصر الشریعه، تاریخ قم، ص۱۶۸. ↑ تذکرة مشایخ قم، مقدمه مدرسی طباطبایی، ص۷. ↑ تذکره مشایخ قم، ص۱۵-۱۶. ↑ تذکرة مشایخ قم، مقدمه مدرسی طباطبایی، ص۶-۷. ↑ کیهان اندیشه، ش۱۵۲، ص۱۵۳. ↑ مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۵۷، ص۲۲۰. ↑ پیروزفر و آجیلیان، ص۳۵-۳۶. ↑ مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ??? ج۵۷، ص۲۲۱. ↑ ناصرالشریعه، تاریخ قم، ص۱۴۶. ↑ ایمن، اعیان الشیعه، ج۲، ص۴۱.
نادرشاه تخریب شهر به واسطه اذیت و آزار کسانی که با افغانها همکاری کرده بودند . قتل عام قمیها توسط ابراهیمخان ابدالی
بهترین زمان برای بازدید از این مکان زیبای طبیعی، اوایل فصل بهار و اواسط فصل پاییز است
مردم قم در نامهای از مأمون خواستند ???? ???? ????? ?????? تا آنان را نیز از پرداخت مالیات معاف بدارد اما ????? مأمون موافقت نکرد و این منجر به شورش علیه او شد.[۳۸] همچنین در سال ۲۱۵ق مردم قم دست به شورش زدند و حاکم عباسی را از شهر بیرون کردند، مأمون سپاهی فرستاد شورش را سرکوب کرد.[۳۹] حسن بن محمد قمی تاریخ این واقعه را سال ۲۱۷ق میداند.[۴۰]
هرچه ??? ?? ????? ?????? بهسمت پایانی دره قاهان پیش بروید منطقه کوهستانی میشود تا جایی که سه روستای نویس، کاسوا و انجیله بهشکل پلکانی در دل کوهستان جای گرفتهاند که بسیار جذاب و دیدنی هستند.